Jubileusz 75- lecia Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego nr 3 w Przemyślu był okazją do uroczystych obchodów, które rozpoczęły się Dziękczynną Mszą Świętą w Archikatedrze Przemyskiej. Jubileusz placówki odbył się w przededniu Międzynarodowego Dnia Osób z Niepełnosprawnościami, co oczywiście nie było przypadkowe. Dyrektor Ośrodka Beata Kozdra chciała w ten sposób podkreślić głęboką solidarność, szacunek, akceptację i równość dla wszystkich ludzi, niezależnie od ich zdolności czy niepełnosprawności.
Uroczystości jubileuszowe odbyły się w Sali widowiskowej Zamku Kazimierzowskiego, do którego wśród zasp śnieżnych z Pocztem Sztandarowym na czele przemaszerowali ulicą Zamkową zaproszeni goście, nauczyciele rodzice, uczniowie, absolwenci i wszyscy przyjaciele Ośrodka.
Ten wyjątkowy dzień był okazją do refleksji nad osiągnięciami Ośrodka,
chwilą radosnych wspomnień, a jednocześnie punktem wyjścia do wyznaczenia nowych celów i wyzwań.
Był także okazją do utrwalenia pamięci o ludziach, którzy przez lata tworzyli niezwykłą społeczność oraz nadawali charakter i atmosferę placówce.
„Szkoła na Kapitulnej” na przestrzeni tych 75 lat zmieniała swoje oblicze, pokolenia wychowanków, kadrę kierowniczą i nauczycielską, w istocie pozostała taka sama.
Motto Ośrodka jest niezmienne: „Tu najważniejszy jest człowiek”.
Pomimo statecznego wieku, Ośrodek jest ciągle młody duchem i gotowy sprostać wymogom współczesnego systemu edukacji. Jest oddany misji kształcenia uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, odnajdujących tu miejsce do nauki, odkrywania swoich mocnych stron, spokoju, radości i przyjaźni. Będąc częścią lokalnej rzeczywistości, jest placówką niezmiernie potrzebną i ważną na mapie naszego miasta i regionu.
Podczas przemówienia dyr. Beata Kozdra wyraziła uznanie dla wysiłku i pracy dyrektorów, nauczycieli, pracowników administracji i obsługi, którzy przez wiele lat tworzyli historię i tradycję Ośrodka. Prowadzili go do sukcesów, wpajali właściwe wartości uczniom, wpływali na rozwój placówki i jej pozytywny wizerunek w środowisku. W ten sposób postawili wysoką poprzeczkę następnym pokoleniom nauczycieli.
Tadeusz Kotarbiński powiedział: „Przeszłość zachowana w pamięci staje się częścią naszej teraźniejszości”.
Przedstawiamy krótki rys historyczny szanownego Jubilata:
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy Nr 3 zajmuje szczególne miejsce wśród przemyskich szkół i placówek. Od ponad trzech ćwierćwieczy służy bowiem młodzieży niepełnoprawnej, realizując obok celów dydaktycznych
i wychowawczych szeroko pojęty proces rewalidacji.
Początki działalności ośrodka sięgają 1947r., kiedy to budynek przy ul. Tatarskiej 4 stał się schronieniem dla 20 osieroconych i okaleczonych przez wojnę dziewcząt. Zaopiekowało się wówczas nimi państwo, tworząc Dom Opieki dla Dziewcząt. Kształcenie zawodowe powierzono siostrom zakonnym.
Faktyczny rozwój edukacyjnej działalności ośrodka nastąpił od 1948r. Rozpoczęła się wtedy ustawiczna edukacja i rehabilitacja zawodowa inwalidek cywilnych. Powstała Zasadnicza Szkoła Zawodowa o kierunku krawiectwo damskie, które dało początek bardziej wyspecjalizowanym profilom, takim jak: bieliźniarstwo, tapicerstwo, zabawkarstwo, gorseciarstwo i kołdernictwo. Placówka wpisywała się w ówczesną strukturę szkolnictwa zawodowego.
Na początku lat 50 – tych została otwarta filia szkoły podstawowej pozwalająca nadrobić braki edukacyjne uczącym się zawodu inwalidkom, które przybywały tu
z całej Polski. W tym czasie kształciło się tu ok. 100 os., a w kolejnych latach przybywało ich coraz więcej.
Osobiście sięgam pamięcią do 1997r., kiedy to rozpoczynałam pracę jako nauczyciel w Zakładzie Rehabilitacji Zawodowej Inwalidów – kształciło się tu wtedy ponad 380 uczniów w wieku od 15 do trzydziestu kilku lat, a internat liczył ok. 180 os.i zajmował 4 kondygnacje w części mieszkalnej budynku placówki.
Od momentu powstania Domu Opieki dla Dziewcząt do dziś wielokrotnie zmieniała się nazwa placówki m.in. był to Dom Szkolenia i Pracy, Dom Opiekuńczo – Wychowawczy dla Dziewcząt, Państwowy Zakład Szkolenia Inwalidek, Zakład Szkolenia Inwalidek, późniejszy Zakład Rehabilitacji Zawodowej Inwalidów, a od 2000r. Specjalny Ośrodku Szkolno – Wychowawczym Nr 3. Zmieniały się także realia funkcjonowania placówki, w tym: profile kształcenia, zasady przyjmowania uczniów do działających szkół, sposoby zapewniania rehabilitacji i rewalidacji osobom z różnymi niepełnosprawnościami.
Na przestrzeni lat poprawiała się funkcjonalność i infrastruktura budynku, która była sukcesywnie remontowana, modernizowana i rozbudowywana. Niwelowano kolejne bariery architektoniczne umożliwiając samodzielne przemieszczanie się osobom ze znaczną dysfunkcją ruchową. Przybywało sprzętu i urządzeń do usprawniania ruchowego. Z czasem placówka dysponowała własnym bogato wyposażonym zapleczem rehabilitacyjnym i mieszkalnym, które unowocześniono dzięki PFRON. W szkołach nauczała coraz lepiej wykwalifikowana kadra pedagogiczna. Oprócz nauczycieli, do końca 1999r. w placówce zatrudniony był lekarz – ortopeda, sprawujący opiekę medyczną nad niepełnosprawnymi uczniami.
Przez te 75 lat placówka przeszła od kształcenia zawodowego w szkole zawodowej do kształcenia w szkołach kończących się maturą – były to m.in. licea zawodowe (handlowe, ekonomiczne), technikum odzieżowe po szkole zasadniczej, a obecnie zreformowane w 2019r. 4-letnie liceum ogólnokształcące i 5- letnie technikum. Utworzona została także szkoła policealna.
Profile kształcenia zmieniały się adekwatnie do wprowadzanych w szkolnictwie reform, potrzeb rynku pracy oraz predyspozycji i możliwości kształcących się tu niepełnosprawnych uczniów. W latach 2012 -2019 w palcówce działało także gimnazjum.
Do 2023r. mury szkoły opuściło ponad 3600 absolwentów, z których wielu utrzymuje do dziś kontakt z nauczycielami i z sentymentem do nas wraca. Pracowało tu ponad 300 nauczycieli, zarządzało nią 12 dyrektorów. Ich twarze można odszukać w kronikach placówki, których jest kilkanaście imponujących tomów.
Należy podkreślić, że przez te lata nie zmieniła się misja i charakter Ośrodka jakim jest całościowe wspieranie młodych osób borykających ze swoją niepełnosprawnością. Zawsze najważniejsze było i jest dobro młodzieży, która tutaj zdobywa wykształcenie, wyrównuje szanse życiowe, rozwija talenty, może się usprawniać i rehabilitować.
Aktualnie w Ośrodku kształci się 95 uczniów w 15 oddziałach klasowych, zatrudnionych jest 35 pracowników pedagogicznych oraz 20 administracyjno – obsługowych.
W Ośrodku działa liceum ogólnokształcące, technikum kształcące w zawodzie technik reklamy, branżowa szkoła I stopnia (zawód cukiernik) i szkoła policealna (technik administracji). We wszystkich szkołach nasi uczniowie odnoszą sukcesy na miarę swoich możliwości. Na szczególną uwagę zasługują uzyskiwane przez nich wyniki z egzaminów zawodowych, które nierzadko przewyższają średnie
w regionie i kraju. Na ten sukces składa się zarówno wysiłek uczniów jak i duże zaangażowanie kadry pedagogicznej oraz rodziców, którym serdecznie dziękuję za owocną współpracę.
Nasz Ośrodek jest jedną z niewielu placówek w kraju, która zapewnia edukację i rehabilitację młodzieży z niepełnosprawnościami w jednym miejscu.
Jest to element wyróżniający nas spośród innych placówek oświatowych Podkarpacia.
W jednym budynku są szkoły, baza noclegowa, pomoc psychologiczna oraz możliwość usprawniania fizycznego w oparciu o rozbudowaną bazę rehabilitacyjną. Specjalistyczną rehabilitację zapewnia wychowankom wykwalifikowany fizjoterapeuta, a budynek Ośrodka jest w pełni przyjazny osobom z dysfunkcjami narządu ruchu.